18 January 2025 GUJARATI CURRENT AFFAIRS

18 January 2025 GUJARATI CURRENT AFFAIRS

મુખ્ય હેડલાઇન્સ:

 

• કેન્દ્રીય મંત્રીમંડળે રાષ્ટ્રીય ઇસ્પાત નિગમ લિમિટેડ (RINL) માટે ₹૧૧,૪૪૦ કરોડના પુનરુત્થાન યોજનાને મંજૂરી આપી.
• 5G અને આગામી 6G સેવાઓના ઉપયોગ માટે, મંત્રીમંડળે અનેક સરકારી મંત્રાલયો પાસેથી 687 MHz સ્પેક્ટ્રમના રિફાર્મિંગને અધિકૃત કર્યું છે.
• ગુકેશ ડી (ચેસ), હરમનપ્રીત સિંહ (હોકી), મનુ ભાકર (શૂટિંગ) અને પ્રવીણ કુમાર (પેરાલિમ્પિક હાઇ જમ્પર) ને મેજર ધ્યાનચંદ ખેલ રત્ન એવોર્ડ મળ્યો.
• ભારતમાં સંચાર સાથી એપ અને NBM 2.0 નું લોન્ચિંગ જે  ટેલિકોમ કનેક્ટિવિટીમાં વધારો કરશે.
• પ્રધાનમંત્રી મોદી દ્વારા સ્વામિત્વ યોજના હેઠળ ૬૫ લાખથી વધુ પ્રોપર્ટી કાર્ડનું વિતરણ કરવામાં આવ્યું.
• આંતરરાષ્ટ્રીય નાણાકીય ભંડોળ (IMF) એ આગામી નાણાકીય વર્ષ ૨૦૨૫-૨૦૨૬ અને ૨૦૨૬-૨૦૨૭ માટે ભારતનો વિકાસ દર ૬.૫ ટકા રહેવાનો અંદાજ મૂક્યો છે.
• ઓડિશા સરકાર અને સિંગાપોર સ્થિત સંસ્થાઓએ આઠ એમઓયુ પર હસ્તાક્ષર કર્યા છે.
• માહિતી અને પ્રસારણ મંત્રાલય સ્થાનિક કેબલ ઓપરેટરો (LCOs) માટે એક કેન્દ્રિય ઓનલાઈન નોંધણી સિસ્ટમ શરૂ કરશે.
• IREDA, SJVN, GMR અને NEA એ નેપાળમાં અપર કરનાલી હાઇડ્રોઇલેક્ટ્રિક પ્રોજેક્ટ માટે ભાગીદારી કરાર પર હસ્તાક્ષર કર્યા.
• ન્યાયાધીશ કૃષ્ણન વિનોદ ચંદ્રને સુપ્રીમ કોર્ટના ન્યાયાધીશ તરીકે શપથ લીધા.
• રાષ્ટ્રીય સ્ટાર્ટઅપ દિવસ ૨૦૨૫ ના રોજ, પીયૂષ ગોયલ દ્વારા ઇન્ડિયા સ્ટાર્ટઅપ ગ્રાન્ડ ચેલેન્જ શરૂ કરવામાં આવી હતી.
• ભારતે વિશ્વનું સૌથી શક્તિશાળી હાઇડ્રોજન ટ્રેન એન્જિન વિકસાવ્યું છે.
• અશોક ચંદ્રાને પીએનબીના એમડી અને સીઈઓ તરીકે નિયુક્ત કરવામાં આવ્યા છે અને વિનોદ કુમારને ઇન્ડિયન બેંકના એમડી અને સીઈઓ તરીકે નિયુક્ત કરવામાં આવ્યા છે.

 

વિષય: કોર્પોરેટ/કંપનીઓ

કેન્દ્રીય મંત્રીમંડળે રાષ્ટ્રીય ઇસ્પાત નિગમ લિમિટેડ (RINL) માટે ₹૧૧,૪૪૦ કરોડના પુનરુત્થાન યોજનાને મંજૂરી આપી

• આમાં ₹૧૦,૩૦૦ કરોડનું ઇક્વિટી રોકાણ અને ₹૧,૧૪૦ કરોડની કાર્યકારી મૂડી લોનને પસંદગીના શેર મૂડીમાં રૂપાંતરિત કરવાનો સમાવેશ થાય છે.
• રાષ્ટ્રીય ઇસ્પાત નિગમ લિમિટેડ (RINL) એ સ્ટીલ મંત્રાલય હેઠળની એક CPSE છે જેની 100% માલિકી ભારત સરકારની છે.
• RINL વિશાખાપટ્ટનમ સ્ટીલ પ્લાન્ટ (VSP)નું સંચાલન કરે છે, જે આંધ્રપ્રદેશ રાજ્યમાં સરકારી ક્ષેત્ર હેઠળનો એકમાત્ર ઓફશોર સ્ટીલ પ્લાન્ટ છે.
• RINL માં ઇક્વિટી રોકાણ કાર્યકારી મૂડી એકત્ર કરવા સંબંધિત કાર્યકારી સમસ્યાઓને દૂર કરવામાં મદદ કરશે.
• આનાથી કંપનીને ધીમે ધીમે તેની સંપૂર્ણ ઉત્પાદન ક્ષમતા સુધી પહોંચવામાં મદદ મળશે.
• પુનરુત્થાન યોજના હેઠળ, RINL જાન્યુઆરી 2025 માં બે બ્લાસ્ટ ફર્નેસ સાથે અને ઓગસ્ટ 2025 માં ત્રણ બ્લાસ્ટ ફર્નેસ સાથે સંપૂર્ણ ઉત્પાદન શરૂ કરશે.
• સ્ટીલ ઉત્પાદન એ અર્થતંત્રનો મુખ્ય ક્ષેત્ર છે. ભારત વિશ્વમાં બીજા ક્રમનો સૌથી મોટો સ્ટીલ ઉત્પાદક દેશ છે.

વિષય: રાષ્ટ્રીય સમાચાર

5G અને આગામી 6G સેવાઓના ઉપયોગ માટે, મંત્રીમંડળે અનેક સરકારી મંત્રાલયો પાસેથી 687 MHz સ્પેક્ટ્રમના રિફાર્મિંગને અધિકૃત કર્યું

• અત્યાર સુધીમાં રિફાર્મિંગ માટે અધિકૃત સ્પેક્ટ્રમનું કુલ મૂલ્ય 2 લાખ કરોડ રૂપિયા છે.
• હવે સ્પેક્ટ્રમ માટે હરાજી થશે.
• ટેલિકોમ ઉદ્યોગ માટે કુલ સ્પેક્ટ્રમ માંગ 2030 સુધીમાં 2000 MHz સુધી પહોંચવાની ધારણા છે. હાલમાં આપણી પાસે ૯૦૦ મેગાહર્ટ્ઝ છે.
• ૬૮૭ મેગાહર્ટ્ઝ સ્પેક્ટ્રમના રિફાર્મિંગ સાથે, હવે ૧૫૮૭ મેગાહર્ટ્ઝ સ્પેક્ટ્રમ ઉપલબ્ધ છે.
• તેવી જ રીતે, 2030 ની માંગને પહોંચી વળવા માટે જરૂરી બાકીના 413 MHz ને પણ નિર્ધારિત સમયમર્યાદામાં સુલભ બનાવવામાં આવશે.
• મંજૂર થયેલા 687 MHz સ્પેક્ટ્રમમાંથી, 328 MHz સ્પેક્ટ્રમ તાત્કાલિક રિલીઝ કરવામાં આવશે.
• સંચાર સાથી ટેલિકોમ્યુનિકેશન વિભાગ દ્વારા શરૂ કરવામાં આવ્યું છે.
• આ એપ નાગરિકોને કોઈપણ શંકાસ્પદ કપટપૂર્ણ સંદેશાવ્યવહારની જાણ કરવામાં મદદ કરવા માટે શરૂ કરવામાં આવી છે.

વિષય: પુરસ્કારો અને સન્માનો

ગુકેશ ડી (ચેસ), હરમનપ્રીત સિંહ (હોકી), મનુ ભાકર (શૂટિંગ) અને પ્રવીણ કુમાર (પેરાલિમ્પિક હાઇ જમ્પર) ને મેજર ધ્યાનચંદ ખેલ રત્ન એવોર્ડ મળ્યો.

• મેજર ધ્યાનચંદ ખેલ રત્ન પુરસ્કાર એ ખેલાડીને આપવામાં આવે છે જેણે છેલ્લા ચાર વર્ષ દરમિયાન રમતગમતમાં સૌથી નોંધપાત્ર અને અસાધારણ સિદ્ધિ હાંસલ કરી હોય.
• સિંગાપોરમાં રમાયેલી ટાઇટલ મેચમાં ચીનના ડિંગ લિરેનને હરાવીને ગુકેશ સૌથી યુવા વિશ્વ ચેસ ચેમ્પિયન બન્યો.
• ૧૦ મીટર એર પિસ્તોલ અને ૧૦ મીટર એર પિસ્તોલ મિશ્ર ટીમ ઇવેન્ટ્સમાં ડબલ બ્રોન્ઝ જીત્યા બાદ, મનુ પેરિસમાં એક જ ગેમ્સમાં બે મેડલ જીતનાર પ્રથમ ભારતીય ખેલાડી બની.
• પુરુષોની હોકીમાં, હરમનપ્રીતે ભારતને સતત બીજા ઓલિમ્પિક બ્રોન્ઝ મેડલ અપાવ્યો.
• પેરાલિમ્પિક્સમાં, પ્રવીણે હાઈ જમ્પ T64 માં ગોલ્ડ મેડલ જીત્યો. તે ઉત્તર પ્રદેશનો છે.
• અર્જુન પુરસ્કારો બત્રીસ રમતવીરોને આપવામાં આવ્યા હતા, જેમાં સત્તર પેરા-એથ્લીટ્સનો સમાવેશ થાય છે.
• છેલ્લા ચાર વર્ષમાં રમતગમતમાં અસાધારણ સિદ્ધિ માટે અર્જુન પુરસ્કાર આપવામાં આવે છે.
• ભૂતપૂર્વ સાયકલિસ્ટ સુચા સિંહ અને ભૂતપૂર્વ પેરા-સ્વિમર મુરલીકાંત રાજારામ પેટકરને અર્જુન એવોર્ડ (લાઇફટાઇમ) એનાયત કરવામાં આવ્યો હતો.
• તેઓ ભારતના પહેલા પેરાલિમ્પિક સુવર્ણ ચંદ્રક વિજેતા છે. તેમણે ૧૯૭૨ના સમર પેરાલિમ્પિક્સમાં સુવર્ણ ચંદ્રક જીત્યો.
• દીપાલી દેશપાંડે (શૂટિંગ), સંદીપ સાંગવાન (હોકી) અને સુભાષ રાણા (પેરા-શૂટર) ને દ્રોણાચાર્ય એવોર્ડ એનાયત કરવામાં આવ્યો.
• લાઇફટાઇમ કેટેગરીમાં આર્માન્ડો એગ્નેલો કોલાકો (ફૂટબોલ) અને એસ મુરલીધરન (બેડમિન્ટન) ને દ્રોણાચાર્ય એવોર્ડ એનાયત કરવામાં આવ્યો.
• દ્રોણાચાર્ય પુરસ્કાર એવા કોચને આપવામાં આવે છે જેઓ સતત અસાધારણ અને પ્રશંસનીય કાર્ય કરે છે અને ખેલાડીઓને આંતરરાષ્ટ્રીય સ્પર્ધાઓમાં સફળ થવામાં મદદ કરે છે.
• ફિઝિકલ એજ્યુકેશન ફાઉન્ડેશન ઓફ ઈન્ડિયાને રાષ્ટ્રીય રમત પ્રમોશન એવોર્ડ આપવામાં આવ્યો.
• ચંદીગઢ યુનિવર્સિટી, લવલી પ્રોફેશનલ યુનિવર્સિટી, (PB) અને ગુરુ નાનક દેવ યુનિવર્સિટી, અમૃતસરને મૌલાના અબુલ કલામ આઝાદ (MAKA) ટ્રોફી પ્રાપ્ત થઈ.
• ખેલો ઈન્ડિયા યુનિવર્સિટી ગેમ્સમાં સૌથી વધુ પ્રદર્શન કરનારી યુનિવર્સિટી હોવા બદલ તેમને આ ટ્રોફી એનાયત કરવામાં આવી હતી.

વિષય: સરકારી યોજનાઓ અને પહેલ

ભારતમાં સંચાર સાથી એપ અને NBM 2.0 ના લોન્ચથી  ટેલિકોમ કનેક્ટિવિટીમાં વધારો

• 17 જાન્યુઆરીના રોજ, કેન્દ્રીય સંદેશાવ્યવહાર મંત્રી શ્રી જ્યોતિરાદિત્ય એમ. સિંધિયાએ સંચાર સાથી મોબાઇલ એપ્લિકેશન, રાષ્ટ્રીય બ્રોડબેન્ડ મિશન (NBM) 2.0 અને  DBN દ્વારા ભંડોળ પૂરું પાડવામાં આવેલ 4G મોબાઇલ સાઇટ્સ પર ઇન્ટ્રા સર્કલ રોમિંગ સુવિધાનું ઉદ્ઘાટન કર્યું.
• સંચાર સાથી મોબાઇલ એપ એક વપરાશકર્તા મૈત્રીપૂર્ણ પ્લેટફોર્મ છે જે ટેલિકોમ સુરક્ષાને મજબૂત બનાવવા અને નાગરિકોને સશક્ત બનાવવા માટે રચાયેલ છે.
• 2023 માં શરૂ કરાયેલ સંચાર સાથી પહેલે સાયબર છેતરપિંડી અને ટેલિકોમ સુરક્ષા મુદ્દાઓને સંબોધવામાં પ્રગતિ કરી છે.
• આ એપ ટેલિકોમ્યુનિકેશન સમસ્યાઓનું સંચાલન કરવા માટે સાધનો પૂરા પાડે છે, જેમાં શંકાસ્પદ કપટપૂર્ણ સંદેશાવ્યવહારની જાણ કરવી, અનધિકૃત મોબાઇલ કનેક્શન ઓળખવા અને ખોવાયેલા અથવા ચોરાયેલા ઉપકરણોને અવરોધિત કરવાનો સમાવેશ થાય છે.
• વધુમાં, આ એપ્લિકેશન વપરાશકર્તાઓને મોબાઇલ હેન્ડસેટની અધિકૃતતા ચકાસવામાં પણ મદદ કરે છે.
• નેશનલ બ્રોડબેન્ડ મિશન (NBM) 2.0, NBM 1.0 ની સફળતા પર આધારિત છે, જે હેઠળ લગભગ 8 લાખ ટાવર સ્થાપિત કરવામાં આવ્યા હતા.
• NBM 2.0 2030 સુધીમાં 270,000 ગામડાઓ સુધી ઓપ્ટિકલ ફાઇબર કનેક્ટિવિટીનો વિસ્તાર કરશે, બ્રોડબેન્ડ સ્પીડને રાષ્ટ્રીય સરેરાશ 100 Mbps સુધી વધારશે અને 2030 સુધીમાં મોબાઇલ ટાવર માટે 30% ટકાઉ ઉર્જા ઉપયોગ પ્રાપ્ત કરશે.
• DBN ફંડેડ 4G મોબાઇલ સાઇટ્સ પર ઇન્ટ્રા સર્કલ રોમિંગ (ICR) નો ઉદ્દેશ્ય ગ્રામીણ અને દૂરના વિસ્તારોમાં કનેક્ટિવિટી વધારવાનો છે.
• આ પહેલ વિવિધ ટેલિકોમ સર્વિસ પ્રોવાઇડર્સ (TSPs) ના ગ્રાહકોને સમાન DBN-ફંડેડ ટાવરનો ઉપયોગ કરવાની મંજૂરી આપે છે.
• આ ઓપરેટરોના ખર્ચમાં ઘટાડો કરે છે અને સેવાની ઉપલબ્ધતામાં વધારો કરે છે.
• આ સુવિધા હાલમાં લગભગ 27,000 DBN-ફંડેડ ટાવર્સ પર લાગુ કરવામાં આવી રહી છે, જે 35,000 થી વધુ ગામડાઓને સીમલેસ 4G કનેક્ટિવિટી પૂરી પાડે છે.
• આ સહયોગમાં BSNL, Airtel અને Reliance જેવી ટેલિકોમ કંપનીઓ ભાગ લઈ રહી છે.

વિષય: સરકારી યોજનાઓ અને પહેલ

પ્રધાનમંત્રી મોદી દ્વારાસ્વામિત્વ યોજના હેઠળ ૬૫ લાખથી વધુ પ્રોપર્ટી કાર્ડનું વિતરણ કરવામાં આવ્યું

• ૧૮ જાન્યુઆરીના રોજ, પ્રધાનમંત્રી નરેન્દ્ર મોદી દ્વારા સ્વામિત્વ યોજના હેઠળ ૬૫ લાખથી વધુ પ્રોપર્ટી કાર્ડનું વિતરણ કરવામાં આવ્યું હતું, જે ભારતના ગ્રામીણ સશક્તિકરણના પ્રયાસોમાં એક મુખ્ય સીમાચિહ્નરૂપ છે.
• આ વિતરણ 10 રાજ્યો - છત્તીસગઢ, ગુજરાત, હિમાચલ પ્રદેશ, મધ્ય પ્રદેશ, મહારાષ્ટ્ર, મિઝોરમ, ઓડિશા, પંજાબ, રાજસ્થાન અને ઉત્તર પ્રદેશ તેમજ બે કેન્દ્રશાસિત પ્રદેશો - જમ્મુ અને કાશ્મીર અને લદ્દાખના 50,000 થી વધુ ગામડાઓમાં મિલકત માલિકો સુધી પહોંચશે.
• સ્વામિત્વ યોજના હેઠળ લગભગ 2.25 કરોડ પ્રોપર્ટી કાર્ડ તૈયાર અને વિતરણ કરવામાં આવ્યા છે, જેમાં એક જ દિવસમાં 65 લાખ કાર્ડ જારી કરવામાં આવ્યા છે.
• સ્વામિત્વ (ગ્રામીણ વિસ્તારોમાં સુધારેલી ટેકનોલોજી સાથે ગામડાઓનો સર્વેક્ષણ અને મેપિંગ) યોજના 24 એપ્રિલ, 2020 ના રોજ શરૂ કરવામાં આવી હતી.
• તેનો ઉદ્દેશ્ય ગ્રામીણ વિસ્તારોના રહેવાસીઓને કાનૂની સ્વામિત્વ  દસ્તાવેજો પૂરા પાડવાનો છે.
• આ યોજના હેઠળ, મિલકત માલિકોને પ્રોપર્ટી કાર્ડ તેમજ 'રેકોર્ડ ઓફ રાઇટ્સ' જારી કરવામાં આવે છે જે અદ્યતન ડ્રોન અને GIS ટેકનોલોજીનો ઉપયોગ કરીને મેપ કરવામાં આવે છે.
• પંચાયતી રાજ મંત્રાલય દ્વારા અમલમાં મુકાયેલી, આ પહેલ ગ્રામીણ આર્થિક વિકાસને પ્રોત્સાહન આપવામાં અને જમીન માલિકીને ઔપચારિક બનાવીને શાસન વધારવામાં મહત્વપૂર્ણ ભૂમિકા ભજવે છે.

વિષય: ભારતીય અર્થતંત્ર

આંતરરાષ્ટ્રીય નાણાકીય ભંડોળ (IMF) એ આગામી નાણાકીય વર્ષ ૨૦૨૫-૨૦૨૬ અને ૨૦૨૬-૨૦૨૭ માટે ભારતનો વિકાસ દર ૬.૫ ટકા રહેવાનો અંદાજ મૂક્યો

• IMF એ 17 જાન્યુઆરી, 2025 ના રોજ પ્રકાશિત થયેલા તેના વર્લ્ડ ઇકોનોમિક આઉટલુક અપડેટમાં ઓક્ટોબરના અનુમાન જેવો જ વિકાસ દર જાળવી રાખ્યો.
• વિશ્વની સૌથી મોટી અર્થવ્યવસ્થાઓમાં, ભારત સૌથી વધુ દરે વિકાસ પામતું રહ્યું.
• IMFના અંદાજ મુજબ, 2025 અને 2026માં વૈશ્વિક વૃદ્ધિ 3.3% રહેશે.
• આ ઐતિહાસિક સરેરાશ ૩.૭ ટકા કરતાં ઓછું છે.
• ઓક્ટોબર ૨૦૨૪ ના ૨૦૨૫ માટેના વિશ્વ આર્થિક દૃષ્ટિકોણના અંદાજો લગભગ બદલાયા નથી.

વિષય: એમઓયુ/અન્ય કરારો

ઓડિશા સરકાર અને સિંગાપોર સ્થિત સંસ્થાઓએ આઠ એમઓયુ પર હસ્તાક્ષર કર્યા

• કૌશલ્ય વિકાસ, ગ્રીન એનર્જી અને ઔદ્યોગિક પાર્ક વિકાસ સહિત વિવિધ ક્ષેત્રોમાં સહયોગ માટે આ એમઓયુ પર હસ્તાક્ષર કરવામાં આવ્યા છે.
• ઓડિશાના મુખ્યમંત્રી મોહન ચરણ માઝી અને સિંગાપોરના રાષ્ટ્રપતિ થરમન શનમુગરત્નમની હાજરીમાં ભુવનેશ્વરમાં આ એમઓયુ પર હસ્તાક્ષર કરવામાં આવ્યા હતા.
• 28 અને 29 જાન્યુઆરી, 2025 ના રોજ યોજાનાર 'ઉત્કર્ષ ઓડિશા: મેક-ઇન-ઓડિશા કોન્ક્લેવ' પહેલા સિંગાપોરના રાષ્ટ્રપતિની આ પહેલી રાજ્ય મુલાકાત છે.

વિષય: રાષ્ટ્રીય સમાચાર

માહિતી અને પ્રસારણ મંત્રાલય સ્થાનિક કેબલ ઓપરેટરો (LCOs) માટે એક કેન્દ્રિય ઓનલાઈન નોંધણી સિસ્ટમ શરૂ કરશે

• માહિતી અને પ્રસારણ મંત્રાલયે સ્થાનિક કેબલ ઓપરેટર (LCO) નોંધણીને સુવ્યવસ્થિત કરવા માટે કેબલ ટેલિવિઝન નેટવર્ક નિયમોમાં સુધારો કરવા માટે એક સૂચના જારી કરી.
• LCO નોંધણી હવે સંપૂર્ણપણે ઓનલાઈન કરવામાં આવશે. નોંધણી પ્રમાણપત્રો વાસ્તવિક સમયમાં જારી કરવામાં આવશે.
• અગાઉ, નોંધણી પ્રક્રિયા જે વિસ્તારમાં LCO ઓફિસ આવેલી હતી તે વિસ્તારમાં સ્થાનિક મુખ્ય પોસ્ટ ઓફિસમાં ઓફલાઇન હાથ ધરવામાં આવતી હતી.
• હવે, LCOs એ મંત્રાલયના બ્રોડકાસ્ટ સર્વિસીસ પોર્ટલ દ્વારા નવી અથવા નવીકરણ નોંધણી માટે ઓનલાઈન અરજી કરવાની રહેશે.
• LCO નોંધણી પાંચ વર્ષના સમયગાળા માટે મંજૂર અથવા નવીકરણ કરવામાં આવશે.
• નોંધણીની સમાપ્તિના ઓછામાં ઓછા 90 દિવસ પહેલા નવીકરણ અરજી સબમિટ કરવી આવશ્યક છે.

વિષય: સમજૂતી કરાર/કરાર

IREDA, SJVN, GMR અને NEA એ નેપાળમાં અપર કરનાલી હાઇડ્રોઇલેક્ટ્રિક પ્રોજેક્ટ માટે ભાગીદારી કરાર પર હસ્તાક્ષર કર્યા

• નેપાળમાં 900 મેગાવોટના અપર કરનાલી હાઇડ્રોઇલેક્ટ્રિક પ્રોજેક્ટના વિકાસ માટે, ઇન્ડિયન રિન્યુએબલ એનર્જી ડેવલપમેન્ટ એજન્સી લિમિટેડ (IREDA) એ SJVN લિમિટેડ, GMR એનર્જી લિમિટેડ અને નેપાળ ઇલેક્ટ્રિસિટી ઓથોરિટી (NEA) સાથે સંયુક્ત સાહસ કરારને અંતિમ સ્વરૂપ આપ્યું છે.
• આ પ્રોજેક્ટનો સમયગાળો તેની વાણિજ્યિક કામગીરી તારીખ (COD) થી 25 વર્ષનો રહેશે.
• અપર કરનાલી પ્રોજેક્ટ આર્થિક અને પર્યાવરણીય બંને લાભો માટે સરહદ પાર સહયોગના એક મોડેલ તરીકે સેવા આપશે.
• આ સંયુક્ત પહેલ પ્રાદેશિક ઉર્જા સુરક્ષાને પ્રોત્સાહન આપશે અને નવીનીકરણીય ઉર્જા માળખાના વિકાસને ટેકો આપશે.

વિષય: રાષ્ટ્રીય નિમણૂક

ન્યાયાધીશ કૃષ્ણન વિનોદ ચંદ્રને સુપ્રીમ કોર્ટના ન્યાયાધીશ તરીકે શપથ લીધા

• ૧૬ જાન્યુઆરીના રોજ, ભારતના મુખ્ય ન્યાયાધીશ સંજીવ ખન્નાએ સુપ્રીમ કોર્ટના નવા ન્યાયાધીશ, ન્યાયાધીશ કૃષ્ણન વિનોદ ચંદ્રનને પદના શપથ લેવડાવ્યા.
• જસ્ટિસ ચંદ્રન અગાઉ પટના હાઈકોર્ટના મુખ્ય ન્યાયાધીશ હતા.
• તેમની નિમણૂકથી સુપ્રીમ કોર્ટમાં ન્યાયિક સભ્યોની સંખ્યા 33 થઈ ગઈ છે, જે કોર્ટની સંપૂર્ણ મંજૂર સંખ્યા કરતાં એક ઓછી છે.
• ૭ જાન્યુઆરીના રોજ, સુપ્રીમ કોર્ટ કોલેજિયમે સુપ્રીમ કોર્ટના ન્યાયાધીશ તરીકે નિમણૂક માટે કેન્દ્ર સરકારને જસ્ટિસ ચંદ્રનની ભલામણ કરી હતી.
• નવેમ્બર 2011 માં, જસ્ટિસ ચંદ્રનને કેરળ હાઈકોર્ટના ન્યાયાધીશ તરીકે નિયુક્ત કરવામાં આવ્યા હતા અને 24 માર્ચ, 2023 ના રોજ, તેમને પટના હાઈકોર્ટના મુખ્ય ન્યાયાધીશ તરીકે નિયુક્ત કરવામાં આવ્યા હતા.

વિષય: સરકારી યોજનાઓ અને પહેલ

રાષ્ટ્રીય સ્ટાર્ટઅપ દિવસ ૨૦૨૫ ના રોજ, પીયૂષ ગોયલ દ્વારા ઇન્ડિયા સ્ટાર્ટઅપ ગ્રાન્ડ ચેલેન્જ શરૂ કરવામાં આવી

• ૧૬ જાન્યુઆરીના રોજ, વાણિજ્ય મંત્રી પિયુષ ગોયલે સરકારના સ્ટાર્ટઅપ ઇન્ડિયા કાર્યક્રમના નવ વર્ષ પૂર્ણ થવાના પ્રસંગે ઉદ્યોગસાહસિકો માટે ઇન્ડિયા સ્ટાર્ટઅપ ગ્રાન્ડ ચેલેન્જ શરૂ કરી.
• ઇન્ડિયા સ્ટાર્ટઅપ ગ્રાન્ડ ચેલેન્જ 20 મોટી કંપનીઓ સાથે સહયોગમાં સ્ટાર્ટઅપ્સ અને ઇનોવેટર્સને વિવિધ ક્ષેત્રોમાં પડકારોનો સામનો કરવાની તક પૂરી પાડશે.
• આમાં નવીનીકરણીય ઉર્જા, કૃષિ ટેકનોલોજી, આરોગ્યસંભાળ, રોબોટિક્સ, ક્લીનટેક, બ્લોકચેન, સેમિકન્ડક્ટર, સામાજિક વાણિજ્ય વગેરેનો સમાવેશ થાય છે.
• કોર્પોરેટ અને સ્ટાર્ટઅપ્સ વચ્ચેના અંતરને દૂર કરવા માટે, ચેલેન્જ સ્ટાર્ટઅપ્સ માટે ખરીદીની તકો, રોકડ પુરસ્કારો, ભંડોળ અને માર્ગદર્શન તેમજ ક્ષમતા નિર્માણના પગલાં પૂરા પાડશે.
• દેશમાં નવીનતાને વેગ આપવા માટે સ્ટાર્ટઅપ ઇન્ડિયા કાર્યક્રમની 2026 ની વર્ષગાંઠ સુધીમાં સરકાર વિવિધ ક્ષેત્રોમાં 75 પડકારો શરૂ કરવાનું લક્ષ્ય રાખે છે.
• ગોયલે DPIIT ના સ્ટાર્ટઅપ ઇન્ડિયા પ્રોગ્રામ પર નવ વર્ષની ફેક્ટબુક, અપડેટેડ ઇમ્પેક્ટ ગાઇડ પણ લોન્ચ કરી, જે ભારતની ઉદ્યોગસાહસિક યાત્રા અને મહિલા ઉદ્યોગસાહસિકોના ઉદય પર પ્રકાશ પાડે છે.
• ૧૬ જાન્યુઆરી, ૨૦૧૬ ના રોજ સરકાર દ્વારા શરૂ કરાયેલ સ્ટાર્ટઅપ ઈન્ડિયા પહેલને ચિહ્નિત કરવા માટે વડા પ્રધાન નરેન્દ્ર મોદી દ્વારા ૨૦૨૨ માં રાષ્ટ્રીય સ્ટાર્ટઅપ દિવસની જાહેરાત કરવામાં આવી હતી, જે છેલ્લા એક દાયકા અને તેથી વધુ સમયગાળામાં ભારતીય સ્ટાર્ટઅપ્સના વિકાસને રેખાંકિત કરે છે.

વિષય: માળખાગત સુવિધાઓ અને ઊર્જા

ભારતે વિશ્વનું સૌથી શક્તિશાળી હાઇડ્રોજન ટ્રેન એન્જિન વિકસાવ્યું

• ભારતીય રેલ્વે દ્વારા વિકસિત હાઇડ્રોજન-ઇંધણયુક્ત ટ્રેન એન્જિન તેની શ્રેણીમાં સૌથી શક્તિશાળી છે.
• ભારતીય હાઇડ્રોજન ટ્રેન એન્જિનનું આઉટપુટ 1,200 હોર્સપાવર છે.
• આ એન્જિનનું પ્રથમ ટ્રાયલ હરિયાણામાં જીંદ-સોનીપત રૂટ પર કરવાની યોજના છે.
• દુનિયામાં ફક્ત ચાર દેશોમાં હાઇડ્રોજનથી ચાલતી ટ્રેનો છે. આ ટ્રેન એન્જિનનું આઉટપુટ 500 થી 600 હોર્સપાવરની વચ્ચે હોય છે.
• હાઇડ્રોજનથી ચાલતી ટ્રેનો માટે ભારતની સ્વદેશી ટેકનોલોજી ટ્રક, ટગબોટ અને અન્ય એપ્લિકેશનો માટે પાવર ટ્રેનો વિકસાવવાની નવીન રીતો માટે પણ માર્ગ મોકળો કરશે.
• ભારતની પ્રથમ હાઇડ્રોજન સંચાલિત ટ્રેન તમિલનાડુમાં ઇન્ટિગ્રલ કોચ ફેક્ટરી દ્વારા વિકસાવવામાં આવી છે.

વિષય: રાષ્ટ્રીય નિમણૂકો

અશોક ચંદ્રાને પીએનબીના એમડી અને સીઈઓ તરીકે નિયુક્ત કરવામાં આવ્યા છે અને વિનોદ કુમારને ઇન્ડિયન બેંકના એમડી અને સીઈઓ તરીકે નિયુક્ત કરવામાં આવ્યા

• અશોક ચંદ્રા અને બિનોદ કુમાર બંનેએ ૧૬ જાન્યુઆરી, ૨૦૨૫ ના રોજ કાર્યભાર સંભાળ્યો છે.
• ચંદ્રા કેનેરા બેંકમાં એક્ઝિક્યુટિવ ડિરેક્ટર હતા. તેમની નિમણૂક ત્રણ વર્ષના કાર્યકાળ માટે કરવામાં આવી છે.
• બિનોદ કુમાર પીએનબીમાં એક્ઝિક્યુટિવ ડિરેક્ટર હતા. તેમની નિમણૂક ત્રણ વર્ષના કાર્યકાળ માટે કરવામાં આવી છે.
• તે બે વર્ષ સુધીના એક્સટેન્શન માટે પાત્ર રહેશે.
• ૩૧ ડિસેમ્બરના રોજ અનુક્રમે અતુલ કુમાર ગોયલ અને એસએલ જૈનનો કાર્યકાળ પૂરો થયા બાદ પીએનબી અને ઇન્ડિયન બેંકમાં એમડી અને સીઈઓના પદ ખાલી પડ્યા હતા.