23 January 2025 GUJARATI CURRENT AFFAIRS

23 January 2025 GUJARATI CURRENT AFFAIRS

મુખ્ય હેડલાઇન્સ:

• સરલા એવિએશન દ્વારા ભારતની પ્રથમ એર ટેક્સીનો પ્રોટોટાઇપ લોન્ચ કરવામાં આવ્યો.
• કેન્દ્રીય રમતગમત મંત્રીએ લદ્દાખમાં ખેલો ઇન્ડિયા વિન્ટર ગેમ્સ (KIWG) 2025નું ઉદ્ઘાટન કર્યું.
• તેલંગાણા સરકાર દ્વારા અદ્યતન AI ડેટા સેન્ટર સ્થાપવા માટે રૂ. ૧૦,૦૦૦ કરોડના રોકાણ સાથે ડિજિટલ ડીલ પર હસ્તાક્ષર કરવામાં આવ્યા.
• ધનંજય શુક્લાને ૨૦૨૫ માટે ઇન્સ્ટિટ્યૂટ ઓફ કંપની સેક્રેટરીઝ ઓફ ઇન્ડિયા (ICSI) ના પ્રમુખ તરીકે ચૂંટવામાં આવ્યા છે.
• સુભાષ ચંદ્ર બોઝ ડિઝાસ્ટર મેનેજમેન્ટ એવોર્ડ-૨૦૨૫ ઇન્ડિયન નેશનલ સેન્ટર ફોર ઓશન ઇન્ફર્મેશન સર્વિસીસ (INCOIS), હૈદરાબાદને એનાયત કરવામાં આવ્યો.
• ભારત સરકારે કૃષિ અને આરોગ્ય સંભાળ ક્ષેત્રોને લગતા બે નિર્ણયો લીધા છે.
• ભારતની બિન-અશ્મિભૂત ઇંધણ આધારિત ઉર્જા ક્ષમતા ૨૦ જાન્યુઆરી, ૨૦૨૫ સુધીમાં વધીને ૨૧૭ ગીગાવોટ થઈ ગઈ છે.
• કેન્દ્રએ ડાયમંડ ઇમ્પ્રેસ ઓથોરાઇઝેશન સ્કીમ શરૂ કરી.
• 85મી અખિલ ભારતીય પ્રિસાઇડિંગ ઓફિસર્સ કોન્ફરન્સ પટનામાં સંપન્ન થઈ.
• આંદામાન અને નિકોબાર ટાપુઓમાં ZSI વૈજ્ઞાનિકો દ્વારા લોહી ચૂસતી માખીઓની ૨૩ પ્રજાતિઓ શોધાઈ.
• પરાક્રમ દિવસ ૨૦૨૫: ૨૩ જાન્યુઆરી
• વિશ્વ બેંકના તટસ્થ નિષ્ણાતે કહ્યું કે તે સિંધુ જળ સંધિ વિવાદ ઉકેલવા સક્ષમ છે.
• પ્રથમ ઓલિમ્પિક સંશોધન પરિષદ ગુજરાત દ્વારા યોજાશે.

 

વિષય: કોર્પોરેટ/કંપનીઓ

સરલા એવિએશન દ્વારા ભારતની પ્રથમ એર ટેક્સીનો પ્રોટોટાઇપ લોન્ચ કરવામાં આવ્યો.

• બેંગલુરુ સ્થિત સ્ટાર્ટઅપ સરલા એવિએશને ભારતની પ્રથમ એર ટેક્સી શુન્ય (Shunya) નો પ્રોટોટાઇપ લોન્ચ કર્યો.
• સરલા એવિએશન 2028 સુધીમાં બેંગલુરુમાં ઇલેક્ટ્રિક ફ્લાઇંગ ટેક્સીઓ શરૂ કરવાનું લક્ષ્ય રાખે છે.
• શુન્ય પ્રોટોટાઇપ એર ટેક્સી 20-30 કિમીની રેન્જ માટે ડિઝાઇન કરવામાં આવી છે અને તે 250 કિમી પ્રતિ કલાકની ઝડપે દોડી શકે છે.
• આ વાહનમાં છ મુસાફરો બેસી શકે છે અને મહત્તમ 680 કિલો વજન વહન કરી શકે છે.
• બજારમાં હાલમાં eVTOL (ઇલેક્ટ્રિક વર્ટિકલ ટેક-ઓફ અને લેન્ડિંગ) વાહનો ઉપલબ્ધ છે.
• સરલા એવિએશનની સ્થાપના ઓક્ટોબર 2023 માં એડ્રિયન શ્મિટ, રાકેશ ગાંવકર અને શિવમ ચૌહાણ દ્વારા કરવામાં આવી હતી.

વિષય: રમતગમત

કેન્દ્રીય રમતગમત મંત્રીએ લદ્દાખમાં ખેલો ઇન્ડિયા વિન્ટર ગેમ્સ (KIWG) 2025નું ઉદ્ઘાટન કર્યું.

• ખેલો ઇન્ડિયા વિન્ટર ગેમ્સ (KIWG) 2025 લદ્દાખના નવાંગ દોરજે સ્ટોબદાન સ્પોર્ટ્સ કોમ્પ્લેક્સ ખાતે શરૂ થઈ ગઈ છે.
• આ પાંચ દિવસીય સ્પર્ધામાં રાજ્યો, કેન્દ્રશાસિત પ્રદેશો અને સંસ્થાઓની 19 ટીમો ભાગ લેશે.
• KIWG 2025 ના બીજા તબક્કામાં સ્કીઇંગ જેવી બરફની રમતો પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કરવામાં આવશે. તે 22 થી 25 ફેબ્રુઆરી દરમિયાન જમ્મુ અને કાશ્મીરમાં યોજાશે.
• લદ્દાખ બીજી વખત શિયાળુ રમતોનું આયોજન કરી રહ્યું છે.
• આ ઇવેન્ટ્સનું ટેકનિકલી સંચાલન SAI દ્વારા રાષ્ટ્રીય રમતગમત ફેડરેશનના સહયોગથી કરવામાં આવી રહ્યું છે.
• હિમાચલ પ્રદેશ 78 ખેલાડીઓના સૌથી મોટા દળ સાથે આગળ છે.
• ૨૦૨૪ ખેલો ઇન્ડિયા વિન્ટર ગેમ્સમાં, મહારાષ્ટ્ર છ ગોલ્ડ સહિત ૨૦ મેડલ જીતીને ટોચ પર રહ્યું. કર્ણાટક બીજા સ્થાને રહ્યું અને છ ગોલ્ડ મેડલ જીત્યા.

વિષય : રાજ્ય સમાચાર/તેલંગાણા

તેલંગાણા સરકાર દ્વારા અદ્યતન AI ડેટા સેન્ટર સ્થાપવા માટે રૂ. ૧૦,૦૦૦ કરોડના રોકાણ સાથે ડિજિટલ ડીલ પર હસ્તાક્ષર કરવામાં આવ્યા.

• મુખ્યમંત્રી એ. રેવંત રેડ્ડીના નેતૃત્વમાં તેલંગાણા રાઇઝિંગ પ્રતિનિધિમંડળે રાજ્યમાં એક અદ્યતન AI ડેટા સેન્ટર ક્લસ્ટર સ્થાપવા માટે ડેટા સેન્ટર સોલ્યુશન્સ પ્રદાતા CTRLs ડેટાસેન્ટર્સ પ્રાઇવેટ લિમિટેડ સાથે કરાર પર હસ્તાક્ષર કર્યા છે.
• 21 જાન્યુઆરીના રોજ, સ્વિટ્ઝર્લૅન્ડના દાવોસમાં વર્લ્ડ ઇકોનોમિક ફોરમ (WEF) વાર્ષિક પરિષદ 2025 દરમિયાન કરારને અંતિમ સ્વરૂપ આપવામાં આવ્યું હતું.
• પ્રસ્તાવિત AI ડેટાસેન્ટર ક્લસ્ટરની ક્ષમતા 400 મેગાવોટ હશે, જેમાં રૂ. 10,000 કરોડનું રોકાણ થશે.
• આ પ્રોજેક્ટથી ૩,૬૦૦ પ્રત્યક્ષ અને પરોક્ષ રોજગારીનું સર્જન થવાની અપેક્ષા છે અને કરવેરા આવકમાં વધારો કરીને રાજ્યના અર્થતંત્રમાં નોંધપાત્ર યોગદાન મળશે.
• CTRLs ડેટાસેન્ટર્સ લિમિટેડના સ્થાપક અને CEO શ્રીધર પિન્નાપુરેડીએ જણાવ્યું હતું કે, “આ પરિવર્તનશીલ પ્રોજેક્ટને જીવંત બનાવવા માટે તેલંગાણા સરકાર સાથેનો આ સહયોગ રોમાંચક છે.

વિષય: રાષ્ટ્રીય નિમણૂક

ધનંજય શુક્લાને ૨૦૨૫ માટે ઇન્સ્ટિટ્યૂટ ઓફ કંપની સેક્રેટરીઝ ઓફ ઇન્ડિયા (ICSI) ના પ્રમુખ તરીકે ચૂંટવામાં આવ્યા છે.

• તેઓ વાણિજ્ય અને કાયદાના સ્નાતક છે અને ICSI ના ફેલો છે અને ગુરુગ્રામમાં કંપની સેક્રેટરી તરીકે કાર્યરત છે.
• બીજી બાજુ, પવન જી. ચાંડકને 2025 માટે ICSI ના ઉપપ્રમુખ તરીકે નિયુક્ત કરવામાં આવ્યા છે.
• તેઓ 2024 માટે ICSI ના ઉપપ્રમુખ પણ હતા.
• પવન જી. ચાંડક શ્રમ કાયદા અને શ્રમ કલ્યાણમાં નિષ્ણાત કંપની સેક્રેટરી છે.

ધ ઇન્સ્ટિટ્યૂટ ઓફ કંપની સેક્રેટરીઝ ઓફ ઇન્ડિયા (ICSI):

• ICSI એ ભારત સરકારના કોર્પોરેટ બાબતોના મંત્રાલય હેઠળ કાર્યરત એક રાષ્ટ્રીય વ્યાવસાયિક સંસ્થા છે.
• તેનો પ્રાથમિક ઉદ્દેશ્ય સમગ્ર દેશમાં કંપની સેક્રેટરીઓના વ્યવસાયને પ્રોત્સાહન, નિયમન અને વિકાસ કરવાનો છે.
• તેનું મુખ્ય મથક નવી દિલ્હીમાં છે અને તેની ચાર પ્રાદેશિક કચેરીઓ નવી દિલ્હી, ચેન્નાઈ, કોલકાતા અને મુંબઈમાં છે. તેની રચના ૪ ઓક્ટોબર ૧૯૬૮ના રોજ થઈ હતી.

વિષયો: પુરસ્કારો અને સન્માન

સુભાષ ચંદ્ર બોઝ ડિઝાસ્ટર મેનેજમેન્ટ એવોર્ડ-૨૦૨૫ ઇન્ડિયન નેશનલ સેન્ટર ફોર ઓશન ઇન્ફર્મેશન સર્વિસીસ (INCOIS), હૈદરાબાદને એનાયત કરવામાં આવ્યો.

• સંસ્થાકીય શ્રેણીમાં સુભાષ ચંદ્ર બોઝ ડિઝાસ્ટર મેનેજમેન્ટ એવોર્ડ-2025 આપત્તિ વ્યવસ્થાપનમાં ઉત્કૃષ્ટ કાર્ય માટે ઇન્ડિયન નેશનલ સેન્ટર ફોર ઓશન ઇન્ફર્મેશન સર્વિસીસ (INCOIS) ને એનાયત કરવામાં આવ્યો હતો.
• પ્રધાનમંત્રી નરેન્દ્ર મોદીના નેતૃત્વ હેઠળ ભારત સરકારે વાર્ષિક સુભાષ ચંદ્ર બોઝ ડિઝાસ્ટર મેનેજમેન્ટ એવોર્ડની સ્થાપના કરી છે.
• આ પુરસ્કાર આપત્તિ વ્યવસ્થાપનના ક્ષેત્રમાં વ્યક્તિઓ અને સંગઠનોના અમૂલ્ય યોગદાન અને નિઃસ્વાર્થ સેવાને માન્યતા આપે છે અને તેનું સન્માન કરે છે.
• આ પુરસ્કાર દર વર્ષે 23 જાન્યુઆરીએ નેતાજી સુભાષ ચંદ્ર બોઝની જન્મજયંતિ પર જાહેર કરવામાં આવે છે.
• આ એવોર્ડ હેઠળ, સંસ્થાને ૫૧ લાખ રૂપિયા રોકડા અને પ્રમાણપત્ર આપવામાં આવે છે અને વ્યક્તિને ૫ લાખ રૂપિયા અને પ્રમાણપત્ર આપવામાં આવે છે.
• દેશમાં આપત્તિ વ્યવસ્થાપન પદ્ધતિઓ, તૈયારીઓ, શમન અને પ્રતિભાવ પદ્ધતિઓમાં નોંધપાત્ર સુધારો થયો છે, જેના પરિણામે કુદરતી આફતો દરમિયાન જાનહાનિમાં નોંધપાત્ર ઘટાડો થયો છે.

ઇન્ડિયન નેશનલ સેન્ટર ફોર ઓશન ઇન્ફર્મેશન સર્વિસીસ (INCOIS):

• INCOIS ની સ્થાપના 1999 માં હૈદરાબાદ, તેલંગાણામાં થઈ હતી.
• INCOIS એ ભારતની આપત્તિ વ્યવસ્થાપન વ્યૂહરચનાનો એક અભિન્ન ભાગ છે, જે સમુદ્ર સંબંધિત જોખમો માટે વહેલી ચેતવણી આપવામાં નિષ્ણાત છે.
• તેણે ભારતીય સુનામી પ્રારંભિક ચેતવણી કેન્દ્ર (ITEWC) ની સ્થાપના કરી, જે 10 મિનિટમાં સુનામી ચેતવણીઓ આપે છે, જે ભારત અને હિંદ મહાસાગરના 28 દરિયાકાંઠાના દેશોને સેવા આપે છે. 

વિષયો: વિવિધ

ભારત સરકારે કૃષિ અને આરોગ્યસંભાળ ક્ષેત્રોને લગતા બે નિર્ણયો લીધા છે.

• સરકારે 2025-26 માર્કેટિંગ સીઝન માટે કાચા શણના લઘુત્તમ ટેકાના ભાવ (MSP) વધારીને 5,650 રૂપિયા પ્રતિ ક્વિન્ટલ કર્યા છે, જે પાછલી સીઝન કરતા 315 રૂપિયા વધુ છે.
• આ વધારાથી કાચા શણના ઉત્પાદનમાં રોકાયેલા લગભગ 40 લાખ પરિવારોને ફાયદો થવાની અપેક્ષા છે.
• આ ઉપરાંત, કેન્દ્રીય મંત્રીમંડળે રાષ્ટ્રીય આરોગ્ય મિશનને વધુ બે વર્ષ માટે લંબાવવાની મંજૂરી આપી છે.
• આ મિશન દ્વારા માતા અને બાળ સ્વાસ્થ્ય, રોગ નાબૂદી અને આરોગ્યસંભાળ માળખાગત સુવિધાઓમાં નોંધપાત્ર યોગદાન આપવામાં આવ્યું છે.
• ઉલ્લેખનીય છે કે, ૧૯૯૦ થી ભારતમાં માતૃ મૃત્યુદરમાં ૮૩%નો ઘટાડો થયો છે, જે વૈશ્વિક સ્તરે ૪૫% ના ઘટાડા કરતાં ઘણો વધારે છે.
• વધુમાં, દેશે ઓરી અને રૂબેલા રસીકરણ અભિયાનમાં 97.98% કવરેજ સફળતાપૂર્વક પ્રાપ્ત કર્યું છે, જે તેની આરોગ્યસંભાળ સિદ્ધિઓને વધુ મજબૂત બનાવે છે.

વિષય: માળખાગત સુવિધાઓ અને ઊર્જા

ભારતની બિન-અશ્મિભૂત ઇંધણ આધારિત ઉર્જા ક્ષમતા ૨૦ જાન્યુઆરી, ૨૦૨૫ સુધીમાં વધીને ૨૧૭ ગીગાવોટ થઈ ગઈ છે.

• નવીન અને નવીનીકરણીય ઉર્જા મંત્રાલયના અહેવાલ મુજબ ગયા વર્ષે ૩.૪ ગીગાવોટ પવન ઉર્જા અને ૨૪.૫ ગીગાવોટ સૌર ઉર્જા સ્થાપિત કરવામાં આવી હતી, જે એક રેકોર્ડ છે.
• કુલ સ્થાપિત નવીનીકરણીય ઉર્જા ક્ષમતાના 47% સાથે, સૌર ઉર્જા દેશમાં નવીનીકરણીય ઉર્જા વૃદ્ધિનો અગ્રણી સ્ત્રોત છે.
• દેશમાં કુલ યુટિલિટી-સ્કેલ સોલાર ઇન્સ્ટોલેશનના 71 ટકા સાથે, રાજસ્થાન, ગુજરાત અને તમિલનાડુ શ્રેષ્ઠ પ્રદર્શન કરનારા રાજ્યો હતા.
• લોન્ચ થયાના દસ મહિનાની અંદર, પીએમ સૂર્ય ઘર મફત વીજળી યોજનાએ સાત લાખ છત પર સૌર ઉર્જા સ્થાપનો સક્ષમ બનાવ્યા છે.
• ગયા વર્ષે, ભારતે 3.4 ગીગાવોટ નવી પવન ઉર્જા ક્ષમતા સ્થાપિત કરી, જેમાં તમિલનાડુ, ગુજરાત અને કર્ણાટક અગ્રણી હતા.
• ૯૮ ટકા નવી પવન ક્ષમતા વ્રુદ્ધિ આ રાજ્યોમાંથી આવી છે.

વિષય: સરકારી યોજનાઓ અને પહેલ

કેન્દ્રએ ડાયમંડ ઇમ્પ્રેસ ઓથોરાઇઝેશન સ્કીમ શરૂ કરી

• કેન્દ્ર સરકારે પ્રાકૃતિક કટ અને પોલિશ્ડ હીરાની ડ્યુટી-મુક્ત આયાત માટે ડાયમંડ ઇમ્પોર્ટ ઓથોરાઇઝેશન (DIA) યોજના શરૂ કરી છે.
• તે ૧ એપ્રિલથી અમલમાં આવશે અને ¼ કેરેટ (૨૫ સેન્ટ) કરતા ઓછા વજનવાળા પ્રાકૃતિક કટ અને પોલિશ્ડ હીરાની ડ્યુટી-મુક્ત આયાતને સરળ બનાવવા માટે એક સુવ્યવસ્થિત પ્રક્રિયા પૂરી પાડશે.
• આ યોજનાનો મુખ્ય ઉદ્દેશ્ય મૂલ્યવર્ધનને પ્રોત્સાહન આપવાનો અને નિકાસ વૃદ્ધિ વધારવાનો છે.
• આ યોજના નિકાસ જવાબદારી સાથે આવે છે, જેમાં 10 ટકા મૂલ્યવર્ધન ફરજિયાત છે.
• ટુ-સ્ટાર કે તેથી વધુ સ્ટાર નિકાસ ગૃહો અને ઓછામાં ઓછા $15 મિલિયનની વાર્ષિક નિકાસ ધરાવતા હીરા નિકાસકારો આ યોજના હેઠળ લાભ મેળવવા માટે પાત્ર છે.
• આ પહેલ ઘણા કુદરતી હીરા ખાણકામ કરતા દેશો દ્વારા અપનાવવામાં આવેલી 'નફાકારકતા' નીતિઓને પ્રતિભાવ આપે છે.
• આ યોજના ભારતીય હીરા નિકાસકારો માટે સમાન તક પૂરી પાડવા માટે બનાવવામાં આવી છે.
• હીરા ઉદ્યોગ હાલમાં નિકાસમાં મોટા ઘટાડા અને કામદારોમાં નોકરી ગુમાવવાનો સામનો કરી રહ્યો છે.

વિષય: સમિટ/પરિષદો/મીટિંગ્સ

૮૫ મી અખિલ ભારતીય પ્રિસાઇડિંગ ઓફિસર્સ કોન્ફરન્સ પટનામાં સંપન્ન થઈ

• લોકસભાના અધ્યક્ષ ઓમ બિરલાએ પટનામાં ૮૫ મા અખિલ ભારતીય પ્રિસાઇડિંગ ઓફિસર્સ કોન્ફરન્સનું ઉદ્ઘાટન કર્યું.
• બે દિવસીય પરિષદ દરમિયાન, મહાનુભાવોએ 'બંધારણની ૭૫મી વર્ષગાંઠ: બંધારણીય મૂલ્યોને મજબૂત બનાવવામાં સંસદ અને રાજ્ય વિધાનસભાઓનું યોગદાન' વિષય પર વિચાર-વિમર્શ સત્રોમાં ભાગ લીધો હતો.
• લોકસભાના અધ્યક્ષ ઓમ બિરલાએ સંસદીય અભ્યાસ અને પ્રક્રિયા નામના પુસ્તકની ૮મી આવૃત્તિનું અનાવરણ કર્યું.
• તેઓ બિહાર વિધાનસભા સંકુલમાં નેવા સેવા કેન્દ્રનું ઉદ્ઘાટન પણ કરશે.
• છેલ્લી વખત, બિહારે ૧૯૮૨ માં ઓલ ઈન્ડિયા પ્રિસાઇડિંગ ઓફિસર્સ કોન્ફરન્સનું આયોજન કર્યું હતું.
• ૮૪મું AIPOC મુંબઈના મહારાષ્ટ્ર વિધાનસભા સંકુલમાં યોજાયું હતું.

વિષય: બાયોટેકનોલોજી અને રોગો

આંદામાન અને નિકોબાર ટાપુઓમાં ZSI વૈજ્ઞાનિકો દ્વારા લોહી ચૂસતી માખીઓની ૨૩ પ્રજાતિઓ શોધાઈ.

• એક અભૂતપૂર્વ અભ્યાસમાં, આંદામાન અને નિકોબાર ટાપુઓમાં ભારતીય પ્રાણીસંગ્રહ સર્વેક્ષણ (ZSI) ના સંશોધકો દ્વારા કુલિકોઇડ્સ જાતિની 23 રક્ત ચૂસતી માખીઓની પ્રજાતિઓ ઓળખવામાં આવી હતી.
• આમાંથી ૧૩ પ્રજાતિઓ ભારતમાં પહેલી વાર નોંધાઈ હતી.
• તાજેતરમાં પ્રતિષ્ઠિત આંતરરાષ્ટ્રીય જર્નલ 'પેરાસાઇટ્સ એન્ડ વેક્ટર્સ' માં પ્રકાશિત, આ તારણો દ્વીપસમૂહમાં આ જીવાતોનો પ્રથમ વ્યાપક સર્વે છે.
• આ નાના જંતુઓ, જેને સ્થાનિક રીતે "ભૂસી માખીઓ" તરીકે ઓળખવામાં આવે છે, દેખાવમાં માખીઓ જેવા જ હોવા છતાં, તેમની ખાવાની આદતો મચ્છરો જેવી જ છે.
• તેઓ મુખ્યત્વે ઘેટાં, બકરા અને ગાય જેવા પશુધન તેમજ હરણ જેવા જંગલી પ્રાણીઓનું લોહી પીવે છે.
• ખાસ ચિંતાની વાત એ છે કે પાંચ પ્રજાતિઓ બ્લુ ટંગ રોગના વાયરસ ફેલાવવા માટે જાણીતી છે, જે પશુધન માટે ઘાતક બની શકે છે અને પશુપાલન ક્ષેત્રને નોંધપાત્ર આર્થિક નુકસાન પહોંચાડે છે.
• ૨૦૨૨ અને ૨૦૨૩ માં હાથ ધરાયેલા અભ્યાસો દર્શાવે છે કે ઓળખાયેલી ૨૩ પ્રજાતિઓમાંથી ૧૭ પ્રજાતિઓ મનુષ્યોને કરડવા માટે જાણીતી છે, જોકે સંશોધકો ખાતરી આપે છે કે અત્યાર સુધી કોઈ માનવ રોગના સંક્રમણની જાણ કરવામાં આવી નથી.

વિષય: મહત્વપૂર્ણ દિવસો

પરાક્રમ દિવસ ૨૦૨૫: ૨૩ જાન્યુઆરી

• "પરાક્રમ દિવસ" (સાહસ દિવસ) દર વર્ષે 23 જાન્યુઆરીએ ઉજવવામાં આવે છે.
• આ દિવસ નેતાજી સુભાષચંદ્ર બોઝની જન્મજયંતિ તરીકે ઉજવવામાં આવે છે.
• ૧૮૯૭માં આજના દિવસે નેતાજીનો જન્મ ઓડિશાના કટકમાં થયો હતો.
• આ વર્ષે નેતાજી સુભાષ ચંદ્ર બોઝની ૧૨૮મી જન્મજયંતિ છે.
• આ દિવસ ભારતની સ્વતંત્રતા ચળવળમાં તેમના ઉત્કૃષ્ટ યોગદાનની યાદમાં ઉજવવામાં આવે છે. તેઓ દેશ પ્રત્યેની નિઃસ્વાર્થ સેવા માટે જાણીતા છે.
• ૨૦૨૧ માં, મોદી સરકારે જાહેરાત કરી હતી કે ૨૩ જાન્યુઆરી "પરાક્રમ દિવસ" તરીકે ઉજવવામાં આવશે.
• પહેલો પરાક્રમ દિવસ ૨૦૨૧ માં કોલકાતાના વિક્ટોરિયા મેમોરિયલ ખાતે યોજાયો હતો.
• નેતાજી સુભાષ ચંદ્ર બોઝના જન્મસ્થળ, ઐતિહાસિક શહેર કટકના બારાબતી કિલ્લા ખાતે ૨૩-૨૫ ​​જાન્યુઆરી, ૨૦૨૫ દરમિયાન યોજાનાર ત્રણ દિવસીય કાર્યક્રમનું ઉદ્ઘાટન ૨૩ જાન્યુઆરીના રોજ ઓડિશાના મુખ્યમંત્રી શ્રી મોહન ચરણ માઝી દ્વારા કરવામાં આવ્યું હતું.
• આ વર્ષે, સંસ્કૃતિ મંત્રાલય દ્વારા પરાક્રમ દિવસની ઉજવણીનું આયોજન કરવામાં આવી રહ્યું છે.

વિષય: આંતરરાષ્ટ્રીય સમાચાર

વિશ્વ બેંકના તટસ્થ નિષ્ણાતે કહ્યું કે તે સિંધુ જળ સંધિ વિવાદ ઉકેલવા સક્ષમ છે.

• વિશ્વ બેંકના તટસ્થ નિષ્ણાતની નિમણૂક ૧૯૬૦ની સિંધુ જળ સંધિ (IWT) ની શરતો હેઠળ કરવામાં આવી છે.
• તેણે કહ્યું કે તે સિંધુ સંધિ નદીઓ પર બાંધવામાં આવેલા હાઇડ્રોપાવર પ્રોજેક્ટ્સની ડિઝાઇન અંગે ભારત અને પાકિસ્તાન વચ્ચેના મતભેદો પર નિર્ણય લેવા માટે "સક્ષમ" છે.
• તટસ્થ નિષ્ણાતે આ મુદ્દાના ઉકેલ માટે મધ્યસ્થી ટ્રિબ્યુનલની સ્થાપનાને સરળ બનાવવાની પાકિસ્તાનની વિનંતીને નકારી કાઢી છે.
• કિશનગંગા અને રાતલે પ્રોજેક્ટ પરના તમામ સાત પ્રશ્નો પર નિર્ણય લેવાનો અધિકાર તટસ્થ નિષ્ણાત પાસે છે.
• ભારતે ૧૯૬૦ની સિંધુ જળ સંધિના અનુસૂચિ F ના ફકરા ૭ હેઠળ તટસ્થ નિષ્ણાત દ્વારા આપવામાં આવેલા નિર્ણયનું સ્વાગત કર્યું.
• ૨૦૨૨ માં કિશનગંગા અને રાતલે હાઇડ્રોપાવર પ્લાન્ટના સંદર્ભમાં તટસ્થ નિષ્ણાત અને આર્બિટ્રેશન ટ્રિબ્યુનલના અધ્યક્ષની નિમણૂક કરવામાં આવી હતી.
• સિંધુ જળ સંધિ હેઠળ, ભારતને 'પૂર્વીય નદીઓ' - સતલજ, બિયાસ અને રાવી - ના પાણીનો ઉપયોગ કરવાની મંજૂરી આપવામાં આવી છે અને પાકિસ્તાન 'પશ્ચિમી નદીઓ' - સિંધુ, ઝેલમ અને ચિનાબ - ના પાણીનો ઉપયોગ કરવાનો અધિકાર જાળવી રાખ્યો છે.

વિષય: સમિટ/પરિષદો/મીટિંગ્સ

પ્રથમ ઓલિમ્પિક સંશોધન પરિષદ ગુજરાત દ્વારા યોજાશે

• આ કાર્યક્રમ ગાંધીનગરમાં રાષ્ટ્રીય રક્ષા યુનિવર્સિટી (RRU) કેમ્પસમાં યોજાશે.
• ભારતીય ઓલિમ્પિક એસોસિએશન (IOA) ના અધિકારીઓ નાણાંકીય સહાય અને  "ટકાઉ" રમતગમતના માળખાગત સુવિધાઓના નિર્માણ માટે વ્યૂહરચનાઓ અને નવીન આર્થિક મોડેલોની ચર્ચા કરવા માટે ભેગા થશે.
• આનાથી ભારતને ૨૦૩૬ ઓલિમ્પિકની યજમાની માટે એક મજબૂત દાવેદાર તરીકે સ્થાપિત કરવામાં મદદ મળશે.
• તેઓ ઓલિમ્પિક જેવી મોટી ઇવેન્ટ્સ કેવી રીતે "ટકાઉ" રમતગમતનું માળખું બનાવી શકે છે તેની પણ ચર્ચા કરશે.
• પ્રથમ આંતરરાષ્ટ્રીય ઓલિમ્પિક સંશોધન પરિષદ 27-30 જાન્યુઆરી દરમિયાન યોજાશે.
• તે ભારતમાં ઓલિમ્પિકનું આયોજન કરવા માટે ભંડોળ અને નવીન આર્થિક મોડેલોની ચર્ચા કરશે.
• ભારત સેન્ટર ફોર ઓલિમ્પિક રિસર્ચ એન્ડ એજ્યુકેશન (BCORE) ઓલિમ્પિક્સ સહિત રમતગમતના કાર્યક્રમોનું આયોજન કરવા માટે સરકારી એજન્સીઓ અને રમતગમત સંસ્થાઓ સાથે સહયોગ કરી રહ્યું છે.