31 January 2025 GUJARATI CURRENT AFFAIRS

31 January 2025 GUJARATI CURRENT AFFAIRS

મુખ્ય હેડલાઇન્સ:

1. હિસાશી ટેકુચીને મારુતિ સુઝુકીના MD અને CEO તરીકે પુનઃનિયુક્ત કરવામાં આવ્યા હતા.
2. એક ઉચ્ચ સ્તરીય સમિતિ (HLC) એ વિવિધ રાજ્યો માટે આપત્તિ શમન માટે રૂ. 3027.86 કરોડ મંજૂર કર્યા.
3. MSME માટે મ્યુચ્યુઅલ ક્રેડિટ ગેરંટી સ્કીમને કેન્દ્ર સરકાર તરફથી મંજૂરી મળી છે.
4. ક્રેડના ઈ-રુપી વોલેટનું બીટા વર્ઝન બહાર પાડવામાં આવ્યું છે.
5. નવી દિલ્હીમાં કેન્દ્રીય ગૃહ પ્રધાન અમિત શાહની અધ્યક્ષતામાં ગુજરાતમાં ત્રણ નવા ફોજદારી કાયદાના અમલીકરણ અંગે સમીક્ષા બેઠક યોજાઈ હતી.
6. સરકારે કહ્યું છે કે ભારત ટૂંક સમયમાં પોતાનું સ્વદેશી AI મોડલ લાવશે.
7. વિશ્વ ઉપેક્ષિત ઉષ્ણકટિબંધીય રોગો (NTD) દિવસ નિમિત્તે ઈન્ડિયા ગેટ નારંગી અને જાંબલી રંગોમાં પ્રકાશિત.
8. ડેટા ઇન્ફોર્મેટિક્સ અને ઇનોવેશન ડિવિઝને 30 જાન્યુઆરીએ IIIT-દિલ્હી સાથે એમઓયુ પર હસ્તાક્ષર કર્યા.
9. 30 જાન્યુઆરીના રોજ નવી દિલ્હીમાં કેન્દ્રીય ગૃહ પ્રધાન અમિત શાહ દ્વારા પુસ્તક ‘ભારતીય પુનરુજ્જીવન: ધ મોદી ડિકેડ’નું વિમોચન કરવામાં આવ્યું હતું.
10. અલીબાબા દ્વારા રજૂ કરાયેલ AI મોડલ ડીપસેક-વી3ને પાછળ રાખવાનો દાવો કરે છે.
11. સરકારે 5 લાખ વ્યવસાયોને ONDC નેટવર્ક પર લાવવા માટે ₹277 કરોડના બજેટ સાથે 'TEAM' પહેલ શરૂ કરી છે.
12. હરિયાણાના મુખ્ય પ્રધાન નાયબ સિંહ સૈનીએ આંતરરાષ્ટ્રીય સરસ્વતી મહોત્સવનું ઉદ્ઘાટન કર્યું.
13. DGFT એ નિકાસકારો માટે પ્રમાણપત્ર પ્રક્રિયાને સરળ બનાવવા માટે અદ્યતન ECOO 2.0 સિસ્ટમ શરૂ કરી છે.

 

વિષય: રાષ્ટ્રીય નિમણૂક

હિસાશી ટેકુચીને મારુતિ સુઝુકીના MD અને CEO તરીકે પુનઃનિયુક્ત કરવામાં આવ્યા હતા.

• 29 જાન્યુઆરીના રોજ, મારુતિ સુઝુકી ઈન્ડિયા લિમિટેડે જાહેરાત કરી હતી કે તેના બોર્ડે ત્રણ વર્ષના સમયગાળા માટે મેનેજિંગ ડિરેક્ટર અને ચીફ એક્ઝિક્યુટિવ ઓફિસર તરીકે હિસાશી ટેકુચીની પુનઃનિયુક્તિને મંજૂરી આપી છે.
• તેમનો કાર્યકાળ 1 એપ્રિલ, 2025 થી લાગુ થશે અને 31 માર્ચ, 2028 સુધી ચાલુ રહેશે.
• મારુતિ સુઝુકીએ 31 માર્ચ, 2022ના રોજ તેમના પુરોગામી કેનિચી આયુકાવાનો કાર્યકાળ પૂરો થયા બાદ, 1 એપ્રિલ, 2022 થી ટેકયુચીને મેનેજિંગ ડિરેક્ટર અને મુખ્ય કાર્યકારી અધિકારી તરીકે નિયુક્ત કર્યા હતા.
• તેઓ જુલાઈ 2019 થી મારુતિ સુઝુકીના બોર્ડમાં છે અને એપ્રિલ 2021 થી તેમના પ્રમોશન સુધી સંયુક્ત મેનેજિંગ ડિરેક્ટર (વાણિજ્ય) તરીકે સેવા આપી હતી.
• 1986માં, તેઓ સુઝુકી મોટર કોર્પોરેશન (SMC)માં જોડાયા અને SMCની આંતરરાષ્ટ્રીય કામગીરી તેમજ વિદેશી બજારોમાં બહોળો અનુભવ ધરાવે છે.

મારુતિ સુઝુકી ઈન્ડિયા લિમિટેડ:

• તેની સ્થાપના 24 જાન્યુઆરી 1981ના રોજ ભારત સરકાર દ્વારા કરવામાં આવી હતી.
• તે અગાઉ મારુતિ ઉદ્યોગ લિમિટેડ તરીકે ઓળખાતું હતું.
• ભારતમાં તેની પ્રથમ કાર મારુતિ 800 હતી.
• તેનું મુખ્યાલય નવી દિલ્હીમાં આવેલું છે.

વિષય: રાષ્ટ્રીય સમાચાર

એક ઉચ્ચ સ્તરીય સમિતિ (HLC) એ વિવિધ રાજ્યો માટે આપત્તિ શમન માટે રૂ. 3027.86 કરોડ મંજૂર કર્યા

• કેન્દ્રીય ગૃહ મંત્રી અને સહકાર મંત્રી શ્રી અમિત શાહની અધ્યક્ષતામાં ઉચ્ચ સ્તરીય સમિતિ (HLC)ની અધ્યક્ષતા કરવામાં આવી હતી.
• આ સમિતિમાં કેન્દ્રીય નાણાં પ્રધાન, કૃષિ પ્રધાન અને નીતિ આયોગના ઉપાધ્યક્ષનો સમાવેશ થાય છે.
• આ સમિતિએ 10 રાજ્યોના 50 જિલ્લાઓમાં વીજળી પડવાના જોખમને ઘટાડવા માટે  Mitigation Project on Lightning Safety પર વિચાર કર્યો હતો કે જેઓ વીજળીની ઘટનાઓથી સૌથી વધુ પ્રભાવિત છે.
• ઉપરાંત, ઉચ્ચ-સ્તરીય સમિતિએ 12 સૌથી વધુ દુષ્કાળગ્રસ્ત રાજ્યોમાં 49 જિલ્લાઓને Catalytic Assistance પૂરી પાડવા માટે નેશનલ ડિઝાસ્ટર મિટિગેશન ફંડ (NDMF) માંથી ભંડોળની દરખાસ્તો પર પણ વિચારણા કરી હતી.
• ઉચ્ચ સ્તરીય સમિતિએ કુલ રૂ. 2022.16 કરોડના ખર્ચ સાથે 12 સૌથી વધુ દુષ્કાળગ્રસ્ત રાજ્યોને ઉત્પ્રેરક સહાયતા (Catalytic Assistance) માટેના પ્રોજેક્ટને મંજૂરી આપી છે, જેમાં કેન્દ્ર સરકારનો હિસ્સો રૂ. 1200 કરોડ હશે.
• સમિતિએ કુલ રૂ. 186.78 કરોડના ખર્ચે 10 રાજ્યોમાં Mitigation Project on Lightning Safety પણ મંજૂરી આપી છે.
• કેન્દ્રીય ગૃહમંત્રીએ 19 રાજ્યોના 144 ઉચ્ચ પ્રાથમિકતા ધરાવતા જિલ્લાઓમાં રૂ. 818.92 કરોડના કુલ ખર્ચ સાથે Mitigation Project for Forest Fire Risk Management ને પણ મંજૂરી આપી છે.
• જેમાંથી નેશનલ ડિઝાસ્ટર મિટિગેશન ફંડ (NDMF) અને નેશનલ ડિઝાસ્ટર રિસ્પોન્સ ફંડ (NDRF) નો કેન્દ્રીય હિસ્સો 690.63 કરોડ રૂપિયા હશે.
• આ દરખાસ્તોને મંજૂરી આપતા પહેલા, ઉચ્ચ સ્તરીય સમિતિએ અન્ય પ્રોજેક્ટ્સ માટે NDMF તરફથી નાણાકીય સહાયને મંજૂરી આપી હતી.
• તેમાં કુલ રૂ. 3075.65 કરોડના ખર્ચ સાથે સાત શહેરોમાં શહેરી પૂરના જોખમ નિવારણ પ્રોજેક્ટ્સ  (Urban Flood Risk Mitigation Projects), કુલ રૂ. 150 કરોડના ખર્ચ સાથે ચાર રાજ્યોમાં GLOF રિસ્ક મેનેજમેન્ટ પ્રોજેક્ટ્સ અને રૂ. 1000 કરોડના કુલ ખર્ચ સાથે 15 રાજ્યોમાં લેન્ડસ્લાઇડ રિસ્ક મેનેજમેન્ટ પ્રોજેક્ટ્સનો સમાવેશ થાય છે.
• વધુમાં, ચાલુ નાણાકીય વર્ષ દરમિયાન રાજ્યોને 24,981 કરોડ રૂપિયાથી વધુની રકમ પહેલેથી જ જારી કરવામાં આવી છે.

વિષય: સરકારી યોજનાઓ અને પહેલ

MSME માટે મ્યુચ્યુઅલ ક્રેડિટ ગેરંટી સ્કીમને કેન્દ્ર સરકાર તરફથી મંજૂરી મળી

• આ પ્રોગ્રામ 60% નેશનલ ક્રેડિટ ગેરંટી ટ્રસ્ટી કંપની લિમિટેડ (NCGTC) ગેરંટી કવરેજ સાથે ₹100 કરોડ સુધીની ક્રેડિટ સુવિધાઓ પ્રદાન કરે છે.
• આ કાર્યક્રમનો હેતુ MSME માટે મશીનરી, સાધનો અને પ્લાન્ટની ખરીદી માટે લોન મેળવવાનું સરળ બનાવવાનો છે.
• NCGTC સાથે નોંધાયેલ અનુસૂચિત વ્યાપારી બેંકો, NBFCs અને AIFI ને સભ્ય ધિરાણ સંસ્થાઓ (MLIs) તરીકે સામેલ કરવામાં આવી છે.
• MSME ને ઉધાર લેનાર બનવા માટે વર્તમાન ઉદ્યમ નોંધણી નંબરની જરૂર છે.
• મહત્તમ બાંયધરીકૃત લોનની રકમ ₹100 કરોડ છે.
• પ્રોજેક્ટના કુલ ખર્ચના 75% મશીનરી અને સાધનો પાછળ ખર્ચવા જોઈએ.
• ₹50 કરોડ સુધીની લોન માટે મહત્તમ પુન:ચુકવણી સમયગાળો આઠ વર્ષનો હશે જેમાં મુખ્ય ચુકવણી પર બે વર્ષની મુદત રહેશે.
• 50 કરોડથી વધુની લોનમાં અલગ-અલગ મોરેટોરિયમ પીરિયડ અને લાંબા સમય સુધી ચુકવણીની યોજનાઓ હોઈ શકે છે.
• ગેરંટી કવરેજ માટે, અરજી કરતી વખતે લોનની રકમની 5% ડાઉન પેમેન્ટ કરવી આવશ્યક છે.
• સ્વીકૃતિ વર્ષ દરમિયાન, કોઈ વાર્ષિક ગેરંટી ખર્ચ નથી. આગામી ત્રણ વર્ષ માટે, વાર્ષિક ગેરંટી ખર્ચ 31 માર્ચના રોજ ચૂકવવાપાત્ર લોન બેલેન્સના 1.5% છે.
• વાર્ષિક ગેરંટી ફી ત્રણ વર્ષ પછી 31 માર્ચ સુધી લોન બેલેન્સના 1% હશે.

વિષય: બેંકિંગ સિસ્ટમ
ક્રેડના ઈ-રુપી વોલેટનું બીટા વર્ઝન બહાર પાડવામાં આવ્યું

• આ RBIની મધ્યસ્થ બેંક ડિજિટલ કરન્સીને એકીકૃત કરવા માટે ક્રેડ પ્રથમ ફિનટેક બનાવે છે.
• યસ બેંક એ પ્રથમ સ્પોન્સર બેંક છે જેણે ક્રેડ જેવા તૃતીય-પક્ષ એપ્લિકેશન પ્રદાતાઓને CBDC જારી કરવાની મંજૂરી આપી છે.
• એપ્રિલ 2024 માં, આરબીઆઈએ નોન-બેંક પેમેન્ટ સિસ્ટમ ઓપરેટર્સને CBDC વોલેટ્સ પ્રદાન કરવાની મંજૂરી આપવાનો પ્રસ્તાવ મૂક્યો હતો. RBIએ CBDC-રિટેલનો ઉપયોગ કરતા ગ્રાહકોની સંખ્યામાં વધારો કરવા માટે આ પ્રસ્તાવ મૂક્યો છે. ક્રેડના ઈ-રૂપી વૉલેટ દ્વારા ટ્રાન્સફર દીઠ ₹10,000 સુધીના વ્યવહારો સમર્થિત છે.
• સ્ટોરેજ મર્યાદા ₹1 લાખ છે, જ્યારે દૈનિક વ્યવહારની મર્યાદા ₹50,000 છે.
• ₹500 કરતાં ઓછા પિન-લેસ વ્યવહારો અને પ્રોગ્રામેબલ મર્ચન્ટ પેમેન્ટ્સ ભવિષ્યના પ્રકાશનોમાં શામેલ કરવામાં આવશે.
• આખરે આ ક્ષમતાઓ તમામ ક્રેડ સભ્યોને ઉપલબ્ધ કરાવવામાં આવશે.

વિષય: સમિટ/કોન્ફરન્સ/મીટિંગો

નવી દિલ્હીમાં કેન્દ્રીય ગૃહ પ્રધાન અમિત શાહની અધ્યક્ષતામાં ગુજરાતમાં ત્રણ નવા ફોજદારી કાયદાના અમલીકરણ અંગે સમીક્ષા બેઠક યોજાઈ હતી.

• આ બેઠકમાં ગુજરાતના મુખ્યમંત્રી શ્રી ભૂપેન્દ્ર પટેલ અને અન્ય અધિકારીઓએ ભાગ લીધો હતો.
• કેન્દ્રીય ગૃહમંત્રીએ નવા ફોજદારી કાયદા અપનાવવાના ગુજરાતના પ્રયાસોની પ્રશંસા કરી હતી.
• તેમણે કમિશનરોને દત્તક લેવાની પ્રક્રિયા પૂર્ણ કરવા માટે 30 એપ્રિલ, 2025 સુધીનો સમય આપ્યો હતો.
• તેમણે કહ્યું કે ગુજરાતના મુખ્યમંત્રીએ દર મહિને અમલીકરણનું મૂલ્યાંકન કરવું જોઈએ.
• રાજ્યના ગૃહમંત્રીએ દર બે અઠવાડિયે તેની તપાસ કરવી જોઈએ.
• શાહે ભારપૂર્વક જણાવ્યું હતું કે ગુજરાતે દસ વર્ષથી વધુની સજા સાથે સંકળાયેલા 92% થી વધુ કેસોમાં સફળતાપૂર્વક સમયસર ચાર્જશીટ દાખલ કરી છે. ગૃહમંત્રીએ શૂન્ય એફઆઈઆરને નિયમિત એફઆઈઆરમાં રૂપાંતરિત કરવામાં ગુજરાતની પ્રગતિની પ્રશંસા કરી હતી.
• તેમણે સૂચન કર્યું કે ગુજરાત CCTNS 2.0 લાગુ કરે.
• શ્રી શાહે એ સુનિશ્ચિત કરવાનો પ્રસ્તાવ મૂક્યો કે હોસ્પિટલના મેડિકલ અને પોસ્ટમોર્ટમ રિપોર્ટ ઈલેક્ટ્રોનિક રીતે સબમિટ કરવામાં આવે.
• મિસ્ટર શાહે પોલીસ સ્ટેશનોમાં 30 Mbps નેટવર્ક એક્સેસની હિમાયત કરી હતી. ગૃહમંત્રીએ રાષ્ટ્રીય સુરક્ષા ગુનાઓમાં સંડોવાયેલા ભાગેડુઓ માટે ગેરહાજરીમાં ટ્રાયલની રજૂઆતને સમર્થન આપ્યું હતું.
• તેમણે ભારપૂર્વક જણાવ્યું કે દરેક જિલ્લામાં બે ફોરેન્સિક મોબાઈલ વાન હોવી જોઈએ અને તેની કિટ ભારતમાં જ  બનાવેલી હોવી જોઈએ.

વિષય: અવકાશ અને આઈટી

સરકારે કહ્યું છે કે ભારત ટૂંક સમયમાં પોતાનું સ્વદેશી AI મોડલ લાવશે.

• 40% સરકારી સબસિડી પછી, ભારતના AI મોડલની કિંમત પ્રતિ કલાક 100 રૂપિયાથી ઓછી હશે.
• વૈશ્વિક AI મોડલ્સનો ઉપયોગ કરવાની કિંમત પ્રતિ કલાક $2.50 થી $3 સુધીની છે.
• શીખવાની અક્ષમતા, આબોહવા પરિવર્તન અને કૃષિ પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કરતી 18 નાગરિક-કેન્દ્રિત એપ્લિકેશનો ભારતીય AI મોડલનો ભાગ હશે.
• ભારતના AI મોડેલમાં ભારતીય ભાષાઓનો સમાવેશ કરવામાં આવશે અને ભારતીય સંદર્ભને અનુરૂપ બનાવવામાં આવશે.
• ભારતીય AI સિસ્ટમ માટે ઘણા મુખ્ય મોડલ વૈજ્ઞાનિકો, સંશોધકો, ડેવલોપર્સ  અને પ્રોગ્રામરો દ્વારા વિકસાવવામાં આવી રહ્યા છે.
• એવો અંદાજ છે કે AI મોડલ છ મહિનામાં પૂર્ણ થઈ જશે.
• કેન્દ્રીય ઈલેક્ટ્રોનિક્સ અને ઈન્ફોર્મેશન ટેક્નોલોજી મંત્રી અશ્વિની વૈષ્ણવે જણાવ્યું હતું કે સુરક્ષા પ્રોટોકોલ તપાસ બાદ ડીપસીકનો ઓપન સોર્સ કોડ ભારતીય સર્વર પર યુઝર, પ્રોગ્રામર્સ અને ડેવલપર્સને ટૂંક સમયમાં એક્સેસ કરી શકાશે.

વિષય: મહત્વપૂર્ણ દિવસો

વિશ્વ ઉપેક્ષિત ઉષ્ણકટિબંધીય રોગો (NTD) દિવસ નિમિત્તે ઈન્ડિયા ગેટ નારંગી અને જાંબલી રંગોમાં પ્રકાશિત કરવામાં આવ્યુ

• NTDs વિશે જનજાગૃતિ વધારવા માટે વિશ્વભરની પ્રખ્યાત સાઇટ્સને પ્રકાશિત કરવાની આ વૈશ્વિક પહેલનો એક ભાગ હતો.
• NTDs સામેની લડાઈમાં ભારતની પ્રગતિને ઉજાગર કરવા માટે આરોગ્ય અને પરિવાર કલ્યાણ મંત્રાલયે આ કાર્યક્રમનું આયોજન કર્યું હતું.
• કાર્યક્રમનું મુખ્ય ધ્યાન વિસેરલ લીશમેનિયાસિસ (VL) અને લિમ્ફેટિક ફિલેરિયાસિસ (LF) પર હતું.
• ભારતમાં, 404 મિલિયન લોકોને લિમ્ફેટિક ફાઇલેરિયાસિસનું જોખમ છે, જે તેમની કાર્ય કરવાની ક્ષમતાને ગંભીર અસર કરી શકે છે.
• લિમ્ફેટિક ફિલેરિયાસિસ શરીરના ભાગોમાં અસામાન્ય વૃદ્ધિનું કારણ બને છે અને પીડા પેદા કરે છે.
• કાલા-આઝાર, વિસેરલ લીશમેનિયાસિસનું બીજું નામ, ગંભીર કુપોષણ, નબળાઇ અને કામ કરવાની ક્ષમતા ગુમાવી શકે છે.
• વિશ્વ ઉપેક્ષિત ઉષ્ણકટિબંધીય રોગો (NTD) દિવસ દર વર્ષે 30 જાન્યુઆરીએ મનાવવામાં આવે છે.

વિષય: એમઓયુ/કરાર

ડેટા ઇન્ફોર્મેટિક્સ અને ઇનોવેશન ડિવિઝને 30 જાન્યુઆરીએ IIIT-દિલ્હી સાથે એમઓયુ પર હસ્તાક્ષર કર્યા.

• આંકડાશાસ્ત્ર અને કાર્યક્રમ અમલીકરણ મંત્રાલય (MOSPI) ના ડેટા ઇન્ફોર્મેટિક્સ અને ઇનોવેશન વિભાગે ડેટા ઇનોવેશન લેબ પહેલ હેઠળ ઇન્દ્રપ્રસ્થ ઇન્સ્ટિટ્યૂટ ઑફ ઇન્ફર્મેશન ટેક્નોલોજી (IIIT-દિલ્હી) સાથે એક એમઓયુ પર હસ્તાક્ષર કર્યા.
• મંત્રાલયે રાષ્ટ્રીય આંકડા પ્રણાલીને આધુનિક બનાવવા માટે પાછલા વર્ષમાં ઘણા સુધારાઓ શરૂ કર્યા છે.
• જુલાઈ 2024 માં, MOSPI એ નવીનતાને પ્રોત્સાહન આપવા અને સંશોધન-આધારિત ઉકેલો માટે ઇકોસિસ્ટમ બનાવવા માટે ડેટા ઇનોવેશન (DI) લેબ પહેલ માટેની યોજના શરૂ કરી હતી.
• DI લેબને ડેટા સંગ્રહ, પ્રક્રિયા અને પ્રસારને વધારવા માટે આર્ટિફિશિયલ ઇન્ટેલિજન્સ (AI), મશીન લર્નિંગ (ML) અને બિગ ડેટા એનાલિટિક્સ જેવી ઉભરતી તકનીકોનો ઉપયોગ કરવા માટે એક પ્લેટફોર્મ તરીકે ડિઝાઇન કરવામાં આવી છે.
• આઉટરીચ પ્રવૃત્તિઓના ભાગરૂપે, પ્રયોગશાળા અગ્રણી શૈક્ષણિક સંસ્થાઓ સાથે સાંકળી રહી છે.
• 100 થી વધુ શૈક્ષણિક સંસ્થાઓનો સંપર્ક કરવામાં આવ્યો છે. IIT અને IIM સહિત ઘણી પ્રતિષ્ઠિત સંસ્થાઓ સાથે એમઓયુ પર હસ્તાક્ષર કરવામાં આવ્યા છે.
• આ ભાગીદારીનો ઉદ્દેશ્ય શિક્ષણવિદો અને પ્રેક્ટિશનરો વચ્ચે એક કડી બનાવીને સત્તાવાર આંકડામાં વાસ્તવિક-વિશ્વના પડકારોનો સામનો કરવા માટે શૈક્ષણિક કુશળતાનો લાભ લેવાનો છે.
• આ સામૂહિક પ્રયાસો અને સત્તાવાર આંકડાઓને સુધારવા માટેના સહયોગી અભિગમમાં, MOSPI અને IIIT દિલ્હી વચ્ચેના આ એમઓયુ દ્વારા ભાગીદારીને ઔપચારિક સ્વરૂપ આપવામાં આવ્યું હતું.
• આ એમઓયુ પર હસ્તાક્ષર સાથે, MOSPI સરકાર અને શિક્ષણવિદો વચ્ચે લાંબા ગાળાના સહયોગને પ્રોત્સાહન આપવા અને સિસ્ટમમાં નવા વિચારોનો સમાવેશ કરવા માટે તેની પ્રતિબદ્ધતાને મજબૂત કરી રહી છે.

વિષયો: પુસ્તકો અને લેખકો

30 જાન્યુઆરીએ નવી દિલ્હીમાં કેન્દ્રીય ગૃહ પ્રધાન અમિત શાહ દ્વારા 'ઇંડિયન રેનેસાં:  ધ મોદી ડિકેડ’નું વિમોચન કરવામાં આવ્યું હતું.

• ‘ઇંડીયન રેનેસાં: ધ મોદી ડિકેડ’ એ ડૉ. ઐશ્વર્યા પંડિત દ્વારા સંપાદિત કાવ્યસંગ્રહ છે.
• આ પુસ્તક વેસ્ટલેન્ડ નોન-ફિક્શન દ્વારા પ્રકાશિત કરવામાં આવ્યું છે.
• 27 પ્રતિષ્ઠિત લેખકોના નિબંધો ધરાવતું આ પુસ્તક 2014 થી 2024 સુધીના વડાપ્રધાન નરેન્દ્ર મોદીના કાર્યકાળ દરમિયાન ભારતે જોયેલા ગહન ફેરફારોને પ્રકાશિત કરે છે.
• આ પુસ્તક પીએમ મોદીના નેતૃત્વમાં ભારતના રાજકીય, આર્થિક, સામાજિક અને સાંસ્કૃતિક વિકાસનું વ્યાપક વિશ્લેષણ રજૂ કરે છે.
• ડૉ. ઐશ્વર્યા પંડિત જિંદાલ ગ્લોબલ લો સ્કૂલમાં એસોસિયેટ પ્રોફેસર છે.
• 2022 માં, તેમનું પ્રથમ પુસ્તક, "ક્લેમિંગ સિટીઝનશિપ એન્ડ નેશન: મુસ્લિમ પોલિટિક્સ એન્ડ સ્ટેટ બિલ્ડીંગ ઇન નોર્થ ઇન્ડિયા, 1947–1986," રૂટલેજ દ્વારા પ્રકાશિત કરવામાં આવ્યું હતું.

વિષય: અવકાશ અને આઈટી

અલીબાબા દ્વારા રજૂ કરાયેલ AI મોડલ ડીપસેક-વી3ને પાછળ રાખવાનો દાવો કરે છે.

• 29 જાન્યુઆરીના રોજ, ચાઈનીઝ ટેક ફર્મ અલીબાબા દ્વારા Qwen 2.5 AI મોડલનું નવું વર્ઝન બહાર પાડવામાં આવ્યું હતું, જેમાં દાવો કરવામાં આવ્યો હતો કે તે ખૂબ જ વખાણાયેલી DeepSeeek-V3 કરતાં આગળ છે.
• ચંદ્ર નવવર્ષના પ્રથમ દિવસે ક્વીન 2.5-મેક્સનું રીલીજ થવુ, જ્યારે મોટાભાગના ચાઇનીઝ કામથી દૂર હોય છે, ત્યારે ડીપસીકની ઝડપી વૃદ્ધિ દ્વારા સર્જાયેલા દબાણને હાઇલાઇટ કરે છે.
• આ દબાણ માત્ર વિદેશી હરીફો દ્વારા જ નહીં પરંતુ તેના સ્થાનિક હરીફોએ પણ અનુભવ્યું છે.
• અલીબાબાના ક્લાઉડ યુનિટે WeChat પર જાહેરાત કરી હતી કે Qwen 2.5-Max લગભગ તમામ કેસોમાં GPT-4O, DeepSeek-V3 અને Llama-3.1-405B કરતાં આગળ છે.
• 10 જાન્યુઆરીએ ડીપસીકના AI આસિસ્ટન્‍ટ અને 20 જાન્યુઆરીએ તેનું R1 મોડલ રિલીઝ થવાથી સિલિકોન વેલીને આંચકો લાગ્યો છે.
• ચાઈનીઝ સ્ટાર્ટઅપ્સના ઓછા ખર્ચે AI મોડલ્સે મોટી યુએસ AI કંપનીઓની વિશાળ ખર્ચની યોજનાઓ પર રોકાણકારોની ચિંતા વધારી છે.

વિષય: સરકારી યોજનાઓ અને પહેલ

સરકારે 5 લાખ વ્યવસાયોને ONDC નેટવર્ક પર લાવવા માટે ₹277 કરોડના બજેટ સાથે 'TEAM' પહેલ શરૂ કરી છે.

• ઓપન નેટવર્ક ફોર ડિજિટલ કોમર્સ (ONDC) સાથેની ભાગીદારીમાં માઇક્રો, સ્મોલ એન્ડ મીડિયમ એન્ટરપ્રાઇઝિસ (MoMSME) મંત્રાલય દ્વારા નાના અને સૂક્ષ્મ સાહસોને ONDC માં જોડાવા સક્ષમ બનાવવા માટે વેપાર સક્ષમતા અને માર્કેટિંગ (Trade Enablement and Marketing -TEAM) પહેલની જાહેરાત કરવામાં આવી છે.
• આ પહેલ માટે ત્રણ વર્ષમાં ₹277.35 કરોડનું બજેટ ફાળવવામાં આવ્યું છે, જે 5 લાખ સૂક્ષ્મ અને નાના સાહસોને જોડવા પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કરશે, જેમાંથી 50% મહિલાઓની આગેવાની હેઠળના વ્યવસાયો હશે.
• MSME ટીમ પહેલનો ઉદ્દેશ MSME ને ડિજિટલ વાણિજ્ય અપનાવવા અને તેમની બજાર હાજરીને વિસ્તૃત કરવા સક્ષમ બનાવવાનો છે.
• ટીમ પહેલનો ઉદ્દેશ MSME ને ONDC નેટવર્ક સાથે જોડવાનો છે, જે ડિજિટલ સ્ટોરફ્રન્ટ્સ, સંકલિત ચુકવણી પ્રણાલીઓ અને લોજિસ્ટિક્સ સપોર્ટની ઍક્સેસ પ્રદાન કરે છે.
• ઓપરેશનલ મુશ્કેલીઓ ઘટાડીને, આ પહેલનો ઉદ્દેશ્ય વ્યવસાયોને તેમની બજારમાં હાજરીને વિસ્તૃત કરવામાં અને વ્યાપક ગ્રાહક આધાર સુધી પહોંચવામાં મદદ કરવાનો છે.
• 31 ડિસેમ્બર, 2021 ના ​​રોજ સ્થપાયેલ, ONDC નેટવર્કમાં 200 થી વધુ એપ્સનો સમાવેશ થાય છે, જેમાં ખરીદનાર અને વિક્રેતા એપ્સનો સમાવેશ થાય છે.
• ખરીદદારો દરેક એપ પર ઉપલબ્ધ કેટેગરીઝના આધારે ઉત્પાદનો ખરીદવા માટે વિવિધ ખરીદનાર એપ્લિકેશનોમાંથી પસંદ કરી શકે છે.
• વિક્રેતાઓ પાસે નેટવર્ક પર સૂચિબદ્ધ વિક્રેતા એપ્લિકેશનોમાંથી પસંદ કરવાનો વિકલ્પ છે.

વિષય: રાજ્ય સમાચાર/હરિયાણા

હરિયાણાના મુખ્ય પ્રધાન નાયબ સિંહ સૈનીએ આંતરરાષ્ટ્રીય સરસ્વતી મહોત્સવનું ઉદ્ઘાટન કર્યું

• યમુનાનગર જિલ્લાના આદિ બદ્રીમાં આંતરરાષ્ટ્રીય સરસ્વતી મહોત્સવનું ઉદ્ઘાટન કરવામાં આવ્યું છે. આદિ બદ્રી સરસ્વતી નદીનું ઉદ્ગમ સ્થળ છે.
• આ ફેસ્ટિવલ 29 જાન્યુઆરીથી 2 ફેબ્રુઆરી 2025 સુધી ચાલશે.
• કુરુક્ષેત્ર યુનિવર્સિટીમાં "પવિત્ર સરસ્વતી નદી" પર ત્રણ દિવસીય આંતરરાષ્ટ્રીય પરિષદનું પણ આયોજન કરવામાં આવ્યું હતું.
• ઉત્સવનો મુખ્ય ઉદ્દેશ્ય સમગ્ર વિશ્વનું ધ્યાન ભારતની મહાન સભ્યતા તરફ આકર્ષિત કરવાનો છે.
• આ પ્રસંગે મુખ્યમંત્રીએ રૂ.54 કરોડ 71 લાખની કિંમતના 29 પ્રોજેક્ટનું લોકાર્પણ અને શિલાન્યાસ કર્યું હતું.
• સરસ્વતી નદીમાં પાણીનો બારમાસી પ્રવાહ સુનિશ્ચિત કરવા માટે હરિયાણા સરકારે હિમાચલ પ્રદેશ સાથે કરાર પર હસ્તાક્ષર કર્યા છે.

વિષય: રાષ્ટ્રીય સમાચાર

DGFT એ નિકાસકારો માટે પ્રમાણપત્ર પ્રક્રિયાને સરળ બનાવવા માટે અદ્યતન eCoO 2.0 સિસ્ટમ શરૂ કરી છે.

• નિકાસકારો માટે પ્રમાણપત્ર પ્રક્રિયાને સરળ બનાવવા અને વેપાર કાર્યક્ષમતા વધારવા માટે, ડાયરેક્ટોરેટ જનરલ ઑફ ફોરેન ટ્રેડ (DGFT) એ ઉન્નત પ્રમાણપત્ર ઑફ ઑરિજિન (enhanced Certificate of Origin-eCoO 2.0) સિસ્ટમ શરૂ કરી છે.
• આ અદ્યતન પ્લેટફોર્મ ઘણી વપરાશકર્તા-મૈત્રીપૂર્ણ સુવિધાઓ પ્રદાન કરે છે, જેમ કે મલ્ટિ-યુઝર એક્સેસ.
• આ નિકાસકારોને સમાન આયાતકાર નિકાસકાર કોડ (IEC) હેઠળ બહુવિધ વપરાશકર્તાઓને અધિકૃત કરવા સક્ષમ બનાવશે.
• એક સંકલિત ડેશબોર્ડ નિકાસકારોને eCoO સેવાઓ, ફ્રી ટ્રેડ એગ્રીમેન્ટ (FTA) માહિતી, વેપારની ઘટનાઓ અને અન્ય સંસાધનોની સીમલેસ ઍક્સેસ પ્રદાન કરે છે.
• પ્લેટફોર્મ સર્ટિફિકેટ ઑફ ઑરિજિન વિકલ્પ પણ ઑફર કરે છે, જે નિકાસકારોને સરળ ઑનલાઇન એપ્લિકેશન પ્રક્રિયા દ્વારા અગાઉ જારી કરાયેલ પ્રમાણપત્રોમાં સુધારાની વિનંતી કરવાની મંજૂરી આપે છે.
• 1 જાન્યુઆરી, 2025 થી, eCoO 2.0 પ્લેટફોર્મ દ્વારા બિન-પ્રેફરન્શિયલ સર્ટિફિકેટ ઑફ ઑરિજિનનું ઇલેક્ટ્રોનિક ફાઇલિંગ ફરજિયાત બની ગયું છે.